Dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ – Lời khuyên dành cho cha mẹ

 dù nhẹ hay nặng cũng không phải là một lời nguyền đối với người thân trong gia đình. Theo nhận định của các chuyên gia về chứng tự kỷ nhẹ ở trẻ, ba mẹ nên dành tình yêu thương và lòng kiên nhẫn để xóa nhòa đi rào cản và khiến cho cuộc sống của các bé trở nên ý nghĩa hơn.

1. Tự kỷ dạng nhẹ ở trẻ

Tự kỷ là tên gọi một hội chứng khi trẻ bị khiếm khuyết trong giao tiếp, trong tương tác với mọi người, khó khăn trong việc kiểm soát ngôn ngữ, hành vi, cảm xúc, dẫn đến giảm khả năng hòa nhập vào xã hội. Trẻ tự kỷ nhẹ là khi trẻ chỉ có một số dấu hiệu ở mức độ nhẹ của hội chứng tự kỷ. Đa phần, đối với các bé bị tự kỷ dạng nhẹ như vậy, ba mẹ có thể chủ quan, không phát hiện ra. Tình trạng này dần khiến cho trẻ tự cách ly với mọi người, nhốt mình trong thế giới riêng, và gây ra nhiều tác hại đối với trẻ.Mặc dù đến nay các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây ra chứng tự kỷ ở trẻ nhưng có một số nhận định cho rằng, trẻ tự kỷ có thể là do:

• Sự phát triển thiếu hài hòa của não bộ do một số gen gây ra, tổn thương não bộ
• Trong quá trình mang thai, mẹ tiếp xúc thường xuyên với nhiều chất độc hại như thuốc lá, rượu bia, ma túy… làm tăng nguy cơ trẻ tự kỷ sau khi sinh ra.
• Yếu tố môi trường không thuận lợi làm tăng nguy cơ tự kỷ như hóa chất độc hại, ô nhiễm môi trường, gia đình bỏ mặc ít dạy dỗ quan tâm…

2. Dấu hiệu trẻ tự kỷ nhẹ

Thực tế, trẻ tự kỷ nhẹ thường khó xác định thông qua hành vi. Đa phần các trẻ này có khả năng trí tuệ bình thường hoặc trên mức trung bình, một số ít có năng khiếu trí nhớ chụp hình, trí nhớ máy móc cao nên dễ nhầm tưởng trẻ thông minh. Bên cạnh đó, các bé tự kỷ nhẹ vẫn biết nói, nên rất khó để ba mẹ nhận biết.

Tuy nhiên, một dấu hiệu về giảm khả năng tương tác có thể giúp nhận biết chứng tự kỷ nhẹ của trẻ, đó là trẻ thiếu khả năng kết nối với những trẻ em đồng trang lứa, hay thích chơi một mình hoặc chỉ là chạy đùa vận động theo bạn. Những trẻ này vẫn có mối quan hệ thân thiết với ba mẹ, anh chị và người thân trong gia đình nhưng thường là bám vào một người theo thứ tự ưu tiên. Ba mẹ thường chỉ nghĩ rằng đó là bản tính của đứa trẻ. Về ngôn ngữ trẻ vẫn nói được nhưng cách diễn đạt câu nói đơn giản, hỏi trẻ chỉ biết kể lại sự việc sơ sài, nói theo thụ động, đối đáp hội thoại kém, hay nói nhắc lại một vài mẫu câu…Ba mẹ thấy con vẫn quí người thân, vẫn hiểu lời hiểu mệnh lệnh quen thuộc, vẫn chạy đùa theo bạn nên thường cho là trẻ phát triển bình thường.

Nếu quan sát và theo dõi thấy gọi tên trẻ ít đáp lại ngay, hay đòi làm theo ý mình, hay chơi một mình lâu, ít khoe thứ thích, ít hợp tác chia sẻ với bạn, cách chơi đồ chơi đơn điệu lặp lại, không biết trò chơi giả vờ tưởng tượng, không biết tham gia trò chơi tập thể… Trẻ thường có một vài thói quen khó thay đổi, giảm tập trung chú ý khi ba mẹ nói với trẻ nhứng nếu nói điều gì đúng ý thì trẻ chú ý ngay…Kết hợp nhiều biểu hiện trên nhưng ở mức độ nhẹ thì ba mẹ nên lưu ý khả năng con mắc chứng tự kỷ nhẹ mà nếu cho con đi khám các nhà chuyên môn có thể xếp các dấu hiệu này vào rối loạn phổ tự kỷ.

Như vậy, những dấu hiệu điển hình của hội chứng tự kỷ nhẹ là sự chậm phát triển trong các kỹ năng tương tác xã hội, khả năng ngôn ngữ giao tiếp kém, hành vi làm theo ý mình. Mặc dù việc nhận biết và xác định những triệu chứng tự kỷ nhẹ ở trẻ em là một điều chẳng dễ dàng nhưng nếu ba mẹ nghi ngờ con em mình đang có các dấu hiệu như trên thì nên đến gặp các chuyên gia để sớm tìm ra nguyên nhân và cách giải quyết, hạn chế những tác hại của chứng tự kỷ về sau này.Trong thực tế việc ba mẹ phát hiện ra trẻ bất thường là khi trẻ đã sau 3 tuổi, hoặc giáo viên mẫu giáo nhắc nhở thì gia đình mới lưu ý cho đi khám.